Projekt „100 100-latków na 100-lecie” wpisuje się w obchody setnej rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę, która przypadała w 2018 r. Zamysłem jego twórców było podjęcie działań na rzecz upamiętnienia rocznicy, które odpowiadałyby misji i celom Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”. Ponieważ jednym z tych ostatnich jest rozwijanie metodologii historii mówionej, postanowiono, że to właśnie poprzez tę metodę badawczą zostaną pozyskane materiały źródłowe – relacje, stanowiące najważniejszą oś projektu.
Głównym celem działań projektowych było pozyskanie nagrań rozmów (wywiadów historii mówionej) z osobami, które urodziły się w roku 1923 lub wcześniej, a więc dzisiejszych 100-latków lub osób będących niemal 100-latkami. W trakcie wywiadów biograficznych historii mówionej świadkowie opowiadali o swoich doświadczeniach życiowych z różnych okresów: dzieciństwa, młodości, dorosłości, starości, przedstawiając m.in. historie z okresu dwudziestolecia międzywojennego, II wojny światowej czy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Rozmówcy odpowiadali również na ważne pytania, przygotowane wcześniej w kwestionariuszu. Wśród nich znalazły się kwestie najważniejszego wynalazku ostatniego stulecia, niepodległości oraz najistotniejszych wydarzeń ostatnich dekad w dziejach Polski. Wywiady były realizowane na terenie całego kraju przez wykwalifikowanych badaczy. Rejestrowano je we współpracy z wieloma osobami i instytucjami, m.in. z Warszawy, Łodzi, Kielc czy Białegostoku.
W efekcie pozyskanych materiałów powstały konkretne produkty – wystawa plenerowa „Rówieśnicy Niepodległej”, której internetowa wersja jest dostępna na stronie www.rowiesnicyniepodleglej.pl oraz publikacja książkowa o tym samym tytule. Ekspozycja odwiedziła kilka miast w różnych województwach, m.in.: dolnośląskim, podlaskim, pomorskim, śląskim i opolskim. Natomiast książka zawiera nie tylko fragmenty wypowiedzi stulatków, ale także fotografie pochodzące z rodzinnych albumów świadków historii obrazujące niemal sto lat historii Polski. Zachęcamy do zapoznania się ze spisem treści publikacji. Książka dostępna jest w Ośrodku „Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu.
Projekt „100 100-latków na 100-lecie” dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022.
